św Mikołaj.gif
 | św Mikołaj.gif Rozmiar 315 KB |
Dzień „świętego Mikołaja”! W USA i w innych krajach „święty Mikołaj”, albo „Santa Claus”, pojawia się podczas Bożego Narodzenia. Brodaty Sinterklaas lub Sint Nikolaas, któremu poświęcono 6 grudnia, należy do najpopularniejszych „świętych” w Belgii i Holandii. Jego imieniem nazwano wiele kościołów, kaplic, ulic i dzielnic. Znany jest w tradycji jako „wielki przyjaciel dzieci”, który podczas swego święta hojnie rozdaje im upominki.
W dziele Oosthoeks Encyclopedia wyjaśniono: „Obchody [dnia świętego Mikołaja] w gronie rodzinnym wzięły początek od święta kościelnego (obejmującego również przygotowywanie niespodzianek dla dzieci), które z kolei wywodziło się z pierwiastków przedchrześcijańskich. Święty Mikołaj, pędzący konno po dachach, to pogański bóg Wodan [Odyn]. (...) Święty Mikołaj wiódł też za sobą w szaleńczej gonitwie dusze zmarłych, odwiedzające ziemię”.
Teutoni istotnie wierzyli, że w ciągu „dwunastu złych dni”, między Bożym Narodzeniem a świętem Trzech Króli (6 stycznia), ich najważniejszy bóg Odyn (Wodan) prowadzi przez pola wściekłą szarżę dusz zmarłych. Rozpętuje ona zawieruchę, która niesie ze sobą nasiona płodów ziemi, zapewniając obfity urodzaj. A co powiedzieć o jabłkach, orzechach i innych jesiennych owocach rozdawanych w dniu „świętego Mikołaja”? Są to symbole płodności. Niegdyś uważano, iż podczas mroźnej i mrocznej zimy można sobie zjednać przychylność bogów, składając im dary. Miało to podnosić płodność ludzi, zwierząt i pól.
Osadnicy holenderscy przywieźli zwyczaj obchodzenia dnia „świętego” Mikołaja do Ameryki Północnej. Potem zmieniono mu imię na „Santa Claus”. Dostojny biskup przeobraził się w rumianego, zażywnego poczciwca w jaskrawoczerwonym ubiorze. Zamiast infuły ma czapkę krasnala, a białego wierzchowca zastąpiły sanie zaprzężone w renifera. W dalszym ciągu jednak przynosi prezenty, chociaż jego wizytę przesunięto na Wigilię.
Katolickiego „świętego” Mikołaja gdzieniegdzie wyparł „Dziadek Mróz”. Niemniej po dziś dzień bez trudu można rozpoznać jego pogańskie pochodzenie.